Διόνυσος και Άμπελος

Γιός μιας όμορφης θνητής πριγκίπισσας, της Σεμέλης, και του πατέρα των θεών και των ανθρώπων Δία, που εξουσιάζει τον Ουρανό και την Γή, ήταν ο τελευταίος αθάνατος που εγκαταστάθηκε στον Όλυμπο. Εκεί που μόνο θεοί, από θεούς γονείς, είχαν το δικαίωμα να κατοικούν.

Ο όμορφος και ανέμελος μαυρομάτης Βάκχος ή Διόνυσος , που ξεκίνησε την μεγάλη του περιπλάνηση από τις πλούσιες σε χρυσάφι χώρες της Λυδίας και της Φρυγίας, που γνώρισε της Περσίας του ηλιοκαμένους κάμπους και τα μεγάλα τείχη της Βακτρίας, αφού έφτασε στην χώρα των Μήδων, που την σαρώνει η θύελλα, κατέληξε στην ευλογημένη Αραβία. Από κει ξαναγύρισε στον τόπο που γεννήθηκε, για να διδάξει την αθάνατη τέχνη του και να αναδειχθεί στον πιο γνωστό και δημοφιλή θεό από τους θνητούς, που τον λάτρεψαν και τον υπηρέτησαν με αγάπη και πάθος.

Φερμένος από τα βάθη της Ανατολής, που ποτίζει τα καρπερά χώματα ο Ινδός ποταμός, την περιοχή της βιβλικής Εδέμ, όπου φαίνεται ότι πρωτοπαρουσιάστηκε η αμπελοκαλλιέργεια, μεταβλήθηκε σε ένα γνήσιο ελληνικό θεό, που γεννήθηκε από την θεϊκή θερμότητα, το Δία, και ανατράφηκε από τις νύμφες Υάδες, δηλαδή τη βροχή. Ο συμβολισμός του αμπελιού, που χρειάζεται ζέστη για να δώσει καρπούς και τη βροχή για να συντηρηθεί, βρήκε στην φιλοσοφημένη φαντασία των αρχαίων την πιο παραστατική μυθολογική του έκφραση.

Ο νέος θεός, που άρχισε να θαυματουργεί από μόλις γεννήθηκε, να σκανδαλίζει ι, να ενθουσιάζει και να υποτάσσει στη λατρεία του άνδρες και γυναίκες, λαό και άρχοντες, γρήγορα παράτησε τον Όλυμπο, αφού πρώτα δίδαξε στους αθανάτους την ευεργετική πόση του κρασιού. Και από τότε, ως λέγεται, τα σφάγια στις θυσίες ραντίζονταν με ανέρωτο κρασί, αφού προηγηθούν σπονδές, για να το ευωχούνται, χωρίς εξαίρεση, και οι Ολύμπιοι!

Κατά τις περιπλανήσεις του φύτευε κλήματα και δίδασκε στους ανθρώπους την καλλιέργεια του αμπελιού και την παραγωγή του κρασιού. Διοργάνωνε γιορτές, σεμνές και ξέφρενες, ιεροτελεστίες λήθης και παρηγοριάς και εκδηλώσεις χαράς και αγαλλίασης. Ξεσήκωνε τα νοικοκυριά, αναστάτωνε τις γυναίκες έκανε πιο τολμηρούς τους άντρες τιμωρούσε με αλλόφρονη μανία εκείνους που τον περιφρονούσαν! Ήταν ένας θεός ανθρώπινος από την καταγωγή της μάνας του, με όλη την αθάνατη δύναμη που κληρονόμησε από το πατρογονικό, του Δία, το σπέρμα. Είναι, μαζί με τη Δήμητρα, ο μοναδικός θεός που κατέβηκε και έζησε στην γή, συγκατοίκησε με τον άνθρωπο και του συμπαραστάθηκε στον πόνο και τη χαρά.

Φυτεύοντας κλήματα παντού στο πέρασμά του, ξανάφερνε την αισιοδοξία και ανάσταινε την ελπίδα με το τραγούδι και το γέλιο.

Ένα τέτοιο κλήμα, φερμένο από την Κρήτη, που το ’χε αρπάξει η Αριάδνη στη φυγή της με το Θησέα, ύστερα από το φόνο του Μινώταυρου, μεταφυτεύτηκε από τον Αθηναίο ήρωα στην αττική γή, που σκέπασε τους χώρους, όσους είχε αφήσει ελεύθερους το ιερό δενδρί, η ελιά, σ’ όλο το Θριάσιο πεδίο,  γενόμενο το αγαπημένο φυτό των Αθηναίων, που τιμούσαν και τον θεό και τα μυστήρια της λατρείας του.

Και όταν, στις επόμενες γενεές, ο κυνηγημένος από τη μοίρα Κέφαλος, γιός του θεού Ερμή και της Έρσης, θυγατέρας του οικιστή της Αθήνας Κέκροπα, περιπλανημένος και αποδιωγμένος από την Αθήνα με θεϊκή απόφαση, ήρθε να εγκατασταθεί στην Αθηναίων γην, αποικία της πατρίδας του, καταμεσής του πελάγους που την δυνάστευαν οι Τηλεβόες πειρατές, κάρφωσε μόλις πάτησε το πόδι του στη στεριά, το κλήμα που ‘χε μαζί του, για να του θυμίζει τον τόπο του! Η Αθηναία γή απλοποιήθηκε με τον καιρό σε Θηναία γη, και αργότερα απλούστερα σε Θηνιά, το νησί από τότε πήρε το όνομά του και ονομάστηκε Κεφαλονιά.

Εκείνο το μοναδικό κλήμα, που βλόγησε ο ίδιος ο Διόνυσος, σα χρέος στον αδελφό του Ερμή, θέριεψε, απλώθηκε και πρασίνισε όλη την έκταση ου νησιού του Κέφαλου. Και ανεβαίνοντας τις ράχες οι ευλογημένοι βλαστοί, όσο πληρέστερα στο ζωοδότη πατέρα Δία, έπαιρναν δύναμη δίνοντας καρπούς πιο μεστούς, πιο μεγάλους, με πιο άλικο χρώμα, με περισσότερη φωτιά, με λεπτότερο άρωμα. Λευκοί, κόκκινοι, κίτρινοι, μελανοί. Το μοσχάτο, η μαυροδάφνη, το θηνιάτικο, το τσαούσι, το βοστιλίδι, και πάνω από όλα  το θεϊκό κλήμα, η ρομπόλα, που θέλει λίγη στεγνή γή, αλλά πολλή δροσιά, και περισσότερη αγάπη να καρπίσει.

.....(Από το βιβλίο του Άγγελου-Διονύση Δεμπόνου, με τίτλο Οίνος: ο Ιστορικός Κύκλος των Κεφαλονίτικων Κρασιών, που γράφτηκε μετά από την επιμονή και ευεργετική επίδραση του Γιάννη Καλλιγά που είχε την έμπνευση για μιά τέτοια προτότυπη εργασία και που καθιέρωσε στην Ελλάδα και διεθνώς το Κεφαλονίτικο κρασί Ρομπόλα.)